21 września 2021 r. biblioteka Instytutu czynna będzie do godz. 11.30.

Uprzejmie informujemy, że w czytelni Instytutu Śląskiego mogą przebywać maksymalnie 3 osoby jednocześnie.

Informujemy, że Biblioteka Instytutu Śląskiego ma nowy regulamin. Prosimy o zapoznanie się z nim i z załącznikami: Regulamin Biblioteki; Załącznik 1; Załącznik 2; Załącznik 3 (PDF)

Biblioteka Intytutu Śląskiego czynna jest we wtorki i czwartki w godz. 9.00–14.00.

E-mail: biblioteka@instytutslaski.pl

Historia Biblioteki

Tworzenie Biblioteki Instytutu Śląskiego rozpoczęto na początku lat sześćdziesiątych wraz z organizowaniem się placówki badawczej – Instytutu Śląskiego reaktywowanego w 1957 roku w Opolu.

Biblioteka Instytutu Śląskiego jest biblioteką naukową, która gromadzi księgozbiór dotyczący problematyki Śląska (zwłaszcza Śląska Górnego) – są to tzw. silesiaca z okresu od XIX do XXI w. oraz piśmiennictwo w językach: polskim, niemieckim, czeskim, angielskim i łużyckim, zbieżne z kierunkami badawczymi Instytutu Śląskiego, a w szczególności dotyczące:

• historii Górnego Śląska;
• językoznawstwa – dialektologii i onomastyki Śląska;
• socjologii, demografii i geografii społecznej Śląska;
• stosunków międzynarodowych (polsko-niemieckich, polsko-czeskich);
• historii Polski i Niemiec.

Księgozbiór

(stan z 31.12.2019 r.)

• Wydawnictwa zwarte – 58 636 wol.
• Czasopisma – 23 222 tomy
• Zbiory specjalne:
  • kartografia – 752 map
  • rękopisy – 7309 teczek
  • ikonografia: 3893 zdjęcia
  • mikrofilmy: 386 zwojów
  • dokumenty elektroniczne: 106 sztuk

Regulamin Biblioteki

Regulamin Biblioteki; Zalącznik 1; Załącznik 2; Załącznik 3 (PDF)

Katalogi

W Bibliotece można korzystać z następujących katalogów:

• komputerowego wydawnictw zwartych (od 1997 roku) http://www.opole-is.sowwwa.pl/
• komputerowego czasopism (od 1997 roku)
• kartkowych:
  • alfabetycznego (wydawnictw zwartych, czasopism, zbiorów specjalnych)
  • rzeczowego UKD (wydawnictw zwartych, zbiorów specjalnych)
  • systematycznego – silesiaków (wydawnictw zwartych, czasopism, zbiorów specjalnych)

Ponadto informujemy, że został otwarty dostęp do baz na serwerach w ICM (Wirtualna Biblioteka Nauki):

• Elsevier
  http://vls.icm.edu.pl/ss.html
• Springer
  http://www.springerlink.com/
• Web of Science/ICM
  http://zatoka.icm.edu.pl/sci/

Informacje o zbiorach

Biblioteka gromadzi zbiory zwarte, czasopisma, starodruki, zbiory specjalne – a wśród nich: materiały rękopiśmienne dotyczące problematyki społeczno-gospodarczej dorzecza Odry, opracowania etnograficzne poszczególnych wsi Opolszczyzny, biogramy i wspomnienia osób związanych ze Śląskiem, materiały po znanych pracownikach naukowych związanych ze Śląskiem, takich jak np. Józef Kokot, Alojzy Targ.

Do zbiorów specjalnych zalicza się również oryginalne dokumenty archiwalne, wśród których najcenniejsze to:

• materiały dotyczące obozu koncentracyjnego w Dachau: spisy więźniów, księgi ewidencyjne, fotografie przekazane do Biblioteki przez prof. Teodora Musioła, byłego więźnia tego obozu
• film archiwalny dotyczący wydarzeń, które miały miejsce w Ścinawie Nyskiej z 1941 roku, związany z prześladowaniami ludności polskiej
• Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech (1932-1939)
• Komitety obywatelskie na Śląsku Opolskim 1989-1991 (gazety podziemne, komunikaty).

Zbiory specjalne to również kartografia, zbiór ikonograficzny składający się z fotografii osób, miast, wydarzeń związanych ze Śląskiem, oraz mikrofilmy, do których zalicza się m.in. takie tytuły prasy śląskiej, jak:

• “Kocynder”
• “Polonia”
• “Powstaniec Śląski”
• “Gazeta Robotnicza”
• “Dziennik Zachodni”
• “Polska Zachodnia”.

W Bibliotece gromadzone są kartoteki z wycinkami prasowymi, dotyczącymi:

• mniejszości niemieckiej na Śląsku (od 1989 roku);
• Instytutu Śląskiego i jego pracowników (od 1957 roku).

Biblioteka Instytutu Śląskiego w Opolu gromadzi cenny zbiór czasopism przedwojennych wydawanych na Śląsku, np.:

• “Der Oberschlesier”
• “Głosy znad Odry”
• “Oberschlesien”
• “Dziennik Ustaw Śląskich”

i powojenne tytuły, takie jak np.:

• “Studia Śląskie”
• “Zaranie Śląskie”
• “Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka”
• “Kwartalnik Opolski”

oraz czasopisma wydawane przez lokalne społeczności Śląska Opolskiego, np.:

• “Beczka. Pismo Związku Ślązaków”
• “Panorama Bialska : gazeta mieszkańców miasta i gminy Biała”
• “Głos Głubczyc”
• “Gazeta Mikołowska”.

Powstania Śląskie – kopie zdjęć:

Współpraca międzyinstytucjonalna

Biblioteka współpracuje z instytucjami w kraju, m.in.: z Biblioteką Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytutem Zachodnim w Poznaniu, Ośrodkiem Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie, Biblioteką Śląską, Biblioteką Główną Uniwersytetu Śląskiego, oraz z zagranicznymi, takimi jak: Slezské zemské muzeum w Opawie, Sorbisches Institut w Bautzen, Library of Congress w Waszyngtonie, Herder-Institut w Marburgu.

Zachęcamy do odwiedzenia Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona.
Jak zapewnia zespół odpowiedzialny za tworzenie tego repozytorium:

wpływa [do niego] codziennie ponad 70 000 skanów obejmujących nawet do 2 000 obiektów, także tych wydobytych ze skarbca Narodowej Książnicy: książek, czasopism, pocztówek, fotografii, grafik, map, nut i rękopisów. Najnowsza technologia umożliwia czytelnikom wnikliwie przestudiowanie każdego dokumentu, wydrukowanie skanu w dobrej rozdzielczości, a nawet stworzenie własnej kolekcji najciekawszych obiektów.

Warto podkreślić, że większość obiektów umieszczonych w Polonie znajduje się w Domenie Publicznej, co pozwala użytkownikom na ich kopiowanie, modyfikowanie i rozpowszechnianie bez ograniczeń.