(Oprac. prof. Michał Lis)
Od 9 listopada 1998 r. przy ul. Barlickiego wznosi się obelisk upamiętniający zburzenie przez nazistów zbudowanej w latach 1895-1897 według projektu Felixa Henry’go opolskiej synagogi.
Inicjatywę idei pomnika prof. Michała Lisa reprezentującego Stowarzyszenie Instytut Śląski, poparli – dyrektor Państwowego Instytutu Naukowego – Instytutu Śląskiego prof. Wiesław Lesiuk oraz współpracujący z placówką dr Dieter Bach, dyrektor Akademii Ewangelickiej Muelheim an der Ruhr oraz samorządowe władze Opola. Stosowny fragment Psalmu 74 pt. „Nad gruzami świątyni” (wers 7a) wskazał opolski jezuita o. Wojciech Ziółek. Część informacyjna napisu ustalona została przez partnerów polskich i niemieckich, a następnie zaopiniowana i zatwierdzona przez Radę Miasta Opola uchwałą z 17 VI 1998 r. Tłumaczenia całego tekstu na pomniku na hebrajski dokonał kustosz oddziału Dzieje i Kultura Żydów Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Eugeniusz Duda.

Bazaltowy cios na pomnik ofiarowały Graczewskie Zakłady ówczesnego Przedsiębiorstwa Wyrobów Skalnych, a transport do Opola zapewniła I Brzeska Brygada Saperów. Obelisk, pod który fundament wykonała firma LOBBE, a ogrodzenie i otoczenie „Zieleń Miejska, ma wysokość 237 cm i zróżnicowaną szerokość od 75 do 143 c, i waży ok. 4,5 t.
Kształt architektoniczno-plastyczny nadał pomnikowi, który osobiście poddał także konserwacji – opolski architekt, inż. Florian Jesionowski, który przejął także nadzór nad realizacją przyjętej formy upamiętnienia. Zaprojektowana przez niego tablica wykonana została w odlewni Zakładów Thyssena w Muelheim nad Rurą. Ma ona kształt macewy z Gwiazdą Dawida i tekstem w trzech językach – hebrajskim, polskim i niemieckim:
„NA PASTWĘ OGNIA
ŚWIĄTYNIĘ TWĄ WYDALI”
PS. 74, 7A
W TYM MIEJSCU STAŁA SYNAGOGA
SPALONA PRZEZ NAZISTÓW
W CZASIE KRYSZTAŁOWEJ NOCY 9 XI 1938
LUDZIE TEGO NIE ZAPOMNĄ
OPOLE 9 XI 1998
Odsłonięcia pomnika w obecności władz województwa opolskiego oraz władz miejskich Opola i Muelheim, dokonała attache ds. kultury Ambasady Izraela w Warszawie Sylwia Berlatski, a kadisz – żydowską modlitwę za zmarłych – odśpiewał kantor wrocławskiej gminy żydowskiej Henryk Traller. Miało to miejsce w pierwszym dniu obrad Colloquium Opole ’98 pt. 60 rocznica pogromu Żydów w Niemczech. Podczas uroczystości homilie wygłosili – biskup ewangelickiej diecezji Goerlitz Klaus Wollenweber i biskup diecezji opolskiej ks. prof. dr hab. Alfons Nossol. Oprawę muzyczną uroczystości zapewnił chór katedry opolskiej, której proboszczem był wówczas ks. dr Stefan Baldy.
Projekt
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1879 – w Błędowicach Dolnych (obecnie część Hawierzowa na Zaolziu) urodził się Józef Kiedroń (zm. 25 stycznia 1932 r. w Berlinie), inżynier, działacz społeczno-polityczny, polityk, inicjator powstania Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, opracował projekt przyłączenia Śląska Cieszyńskiego do Polski, minister przemysłu i handlu, dyrektor Górnośląskich Zjednoczonych Hut Królewska i Laura
- 1921 – Polski Komisariat Plebiscytowy ogłosił tzw. linię Korfantego (przebiegającą od Bogumina na północy wzdłuż Odry do Zimnic Wielkich, następnie w kierunku północno-wschodnim wzdłuż zachodniej granicy ówczesnego powiatu strzeleckiego do gminy Kolonowskie, stąd w kierunku wsi Chobie (powiat opolski)–Knieja–Zębowice–Leśna–Wachowice–Broniec–Nowe Karmonki–Wolęcin–Bodzanowice (powiat oleski) do granicy RP, która określała zachodnią granicę obszarów, jakie – biorąc pod uwagę wyniki plebiscytu – powinny być przyznane Polsce
- 1948 – w Katowicach urodził się Jerzy Kukuczka (zginął 24 października 1989 r. na Lhotse w Nepalu), polski taternik, alpinista i himalaista