„Hurra! Górą nasi! […] dziś znowu słońce świeci nad ziemią, naprawdę już polską”. Wspomnienia sprzed wieku. Plebiscyt i III powstanie śląskie
35,00 zł
Wybór i opracowanie Krzysztof Kleszcz
ISBN 978-83-7126-406-1
Oprawa miękka
Liczba stron 74
Description
„[…] Narodowa Organizacja Kobiet wysłała do powiatu gliwickiego, jako propagatorkę polskości, Janinę Grabińską, młodą dziewczynę z ziemiańskiej rodziny pochodzącą spod Łowicza. Autorka pamiętnika, a w zasadzie dziennika, bo zapiski robione były na bieżąco, podczas pobytu na Górnym Śląsku, w niewielkiej książeczce zawarła niezwykle interesujące spostrzeżenia. Przede wszystkim możemy poznać sytuację panującą w kilku wsiach powiatu gliwickiego, rozgrywające się wydarzenia, jak choćby wiece i zebrania polskie, i próby udaremnienia ich organizacji przez Niemców. Doskonale ilustrują one skomplikowane relacje narodowościowe na obszarze plebiscytowym.Sporo miejsca poświęca również autorka nastrojom ludności polskiej, nadziei na przyłączenie do Polski i obawom, że głosowanie zostanie przegrane. Janina Grabińska przebywała na Górnym Śląsku do ogłoszenia cząstkowych wyników plebiscytu.
Roman Horoszkiewicz, autor wspomnień z III powstania śląskiego, zaprawiony w bojach kapitan piechoty Wojska Polskiego (I Kompania Kadrowa, udział w wojnie 1920 r.) przybył na Górny Śląsk w maju 1921 roku skierowany przez Komitet Pomocy dla Górnego Śląska. Przyjechał, by wziąć udział w III powstaniu śląskim, którego bezpośrednią przyczyną wybuchu było niezadowolenie Polaków z proponowanego po plebiscycie podziału Górnego Śląska. W powstaniu pełnił funkcję zastępcy dowódcy 10. Pułku powstańczej piechoty. Swoje wspomnienia spisał po z górą 35 latach od przywołanych wydarzeń, wspomagając pamięć ocalałymi rozkazami dziennymi z czasu powstańczego zrywu. Okiem żołnierskim ocenia, czasem krytycznie, zarówno zachowanie szeregowych powstańców, jak również decyzje podejmowane przez dowodzących.”
Z Wprowadzenia Krzysztofa Kleszcza
Spis treści
Wprowadzenie
Janina Grabińska, Na froncie górnośląskim (z pamiętnika delegatki)
Roman Horoszkiewicz, Wspomnienia z III powstania śląskiego
Indeks nazwisk
Indeks miejscowości
Additional information
Rok wydania |
---|
Projekty
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1897 – w Słupi Starej k. Starachowic urodził się Franciszek Jop (zm. 23 września 1976 r. w Opolu), biskup pomocniczy sandomierski, wikariusz kapituły archidiecezji krakowskiej, w 1956 r. dekretem prymasa Polski Stefana Wyszyńskiego został biskupem delegatem na Śląsku Opolskim z uprawnieniami biskupa rezydencjalnego, w 1972 r. mianowany ordynariuszem diecezji opolskiej, reaktywował w Opolu Wydawnictwo św. Krzyża
- 1934 – w Warszawie urodził się Henryk Bista (zm. 12 marca 1997 r. w Kochłowicach, obecnie część Rudy Śląskiej), polski aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, pedagog Studium Aktorskiego Teatru Wybrzeże w Gdańsku oraz Teatru Muzycznego w Gdyni, wykreował prawie 100 ról filmowych i 150 teatralnych
- 1976 – oddano do użytku drogę szybkiego ruchu Warszawa–Katowice, tzw. gierkówkę