„Hurra! Górą nasi! […] dziś znowu słońce świeci nad ziemią, naprawdę już polską”. Wspomnienia sprzed wieku. Plebiscyt i III powstanie śląskie
35,00 zł
Wybór i opracowanie Krzysztof Kleszcz
ISBN 978-83-7126-406-1
Oprawa miękka
Liczba stron 74
Opis
“[…] Narodowa Organizacja Kobiet wysłała do powiatu gliwickiego, jako propagatorkę polskości, Janinę Grabińską, młodą dziewczynę z ziemiańskiej rodziny pochodzącą spod Łowicza. Autorka pamiętnika, a w zasadzie dziennika, bo zapiski robione były na bieżąco, podczas pobytu na Górnym Śląsku, w niewielkiej książeczce zawarła niezwykle interesujące spostrzeżenia. Przede wszystkim możemy poznać sytuację panującą w kilku wsiach powiatu gliwickiego, rozgrywające się wydarzenia, jak choćby wiece i zebrania polskie, i próby udaremnienia ich organizacji przez Niemców. Doskonale ilustrują one skomplikowane relacje narodowościowe na obszarze plebiscytowym.Sporo miejsca poświęca również autorka nastrojom ludności polskiej, nadziei na przyłączenie do Polski i obawom, że głosowanie zostanie przegrane. Janina Grabińska przebywała na Górnym Śląsku do ogłoszenia cząstkowych wyników plebiscytu.
Roman Horoszkiewicz, autor wspomnień z III powstania śląskiego, zaprawiony w bojach kapitan piechoty Wojska Polskiego (I Kompania Kadrowa, udział w wojnie 1920 r.) przybył na Górny Śląsk w maju 1921 roku skierowany przez Komitet Pomocy dla Górnego Śląska. Przyjechał, by wziąć udział w III powstaniu śląskim, którego bezpośrednią przyczyną wybuchu było niezadowolenie Polaków z proponowanego po plebiscycie podziału Górnego Śląska. W powstaniu pełnił funkcję zastępcy dowódcy 10. Pułku powstańczej piechoty. Swoje wspomnienia spisał po z górą 35 latach od przywołanych wydarzeń, wspomagając pamięć ocalałymi rozkazami dziennymi z czasu powstańczego zrywu. Okiem żołnierskim ocenia, czasem krytycznie, zarówno zachowanie szeregowych powstańców, jak również decyzje podejmowane przez dowodzących.”
Z Wprowadzenia Krzysztofa Kleszcza
Spis treści
Wprowadzenie
Janina Grabińska, Na froncie górnośląskim (z pamiętnika delegatki)
Roman Horoszkiewicz, Wspomnienia z III powstania śląskiego
Indeks nazwisk
Indeks miejscowości
Informacje dodatkowe
Rok wydania |
---|
Projekty
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1897 – w Dąbrówce Wielkiej (obecnie część Piekar Śląskich) urodził się Bartłomiej Płonka (zm. 17 lipca 1965 r. w Dąbrówce Wielkie), działacz społeczny, powstaniec śląski, poseł na Sejm Śląski
- 1919 – zakończyło się I powstanie śląskie
- 1927 – w Chorzowie zmarła Janina Omańkowska (ur. 12 czerwca 1859 r. w Srebrnikach k. Wąbrzeźna), działaczka narodowa i społeczna, redaktorka, założycielka Związku Towarzystw Polek na Górnym Śląsku, posłanka na Sejm Śląski
- 1938 – Ministerstwo Spraw Wewnętrznych III Rzeszy wydało okólnik ograniczający możliwość nadawania imion polskich Polakom posiadającym obywatelstwo niemieckie
- 1944 – w Buchenwaldzie zmarł Wawrzyniec Świerzy (ur. 9 sierpnia 1910 r. w Mokrych Łanach, obecnie część Strzelec Opolskich), działacz młodzieżowy, członek Związku Polaków w Niemczech, dziennikarz, autor sztuk dla teatrzyków amatorskich, zginął w KL Buchenwald
- 1944 – w Buchenwaldzie w Niemczech zmarł Wiktor Gorzołka (ur. 16 marca 1908 r. w Łabędach, obecnie część Gliwic), działacz młodzieżowy Związku Polaków w Niemczech, działacz narodowy, społeczny i kulturalny, redaktor „Słowa Śląskiego”, współwydawca „Katolika Trzyrazowego”, sekretarz Związku Polaków na Śląsku, aresztowany przez gestapo, zginął w KL Buchenwald