Konsulat na granicy. Działalność Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Bytomiu (1922-1931)

Description

Inspirację dla przygotowania niniejszego opracowania stanowi 100. rocznica ustanowienia Konsulatu Generalnego RP w Bytomiu, przypadająca w 2022 roku oraz chęć bliższego przyjrzenia się historii placówki – jej roli, w perspektywie umiejętnego i wytrwałego tworzenia w tym konkretnym miejscu centrum życia polskiego, mając na względzie niezwykle trudny geopolitycznie obszar, jaki znajdował się w kompetencji konsulatu oraz liczne problemy we wzajemnych polsko-niemieckich relacjach, które w sposób szczególny dotykały mniejszość i emigrację polską. Placówka funkcjonowała w Bytomiu zaledwie dziewięć lat, jednak co szczególnie warte jest podkreślenia prowadzony był przez dwóch niezwykle doświadczonych, zaangażowanych i oddanych służbie kierowników konsulatu – dr. Aleksandra Szczepańskiego (1922–1928) i dr. Leona Malhomme’a (1929–1931), którzy w sposób nad wyraz energiczny nadawali placówce kierunek (zgodny z duchem polskiej polityki zagranicznej) i rytm w podejmowanych działaniach, zawsze zachowując dyplomatyczną rozwagę i wykazując się ponadprzeciętnym taktem w dążeniach do zrozumienia przyczyn i łagodzenia istniejących napięć i konfliktów oraz eliminowania głęboko zakorzenionych stereotypów, w obszarach społecznym, politycznym i gospodarczym. Ich sposób odbioru rzeczywistości, obecnych i minionych wydarzeń, niezwykle trafnej oceny sytuacji, postrzegania związków przyczynowo-skutkowych i prognozowania nadchodzących wypadków, podawany w korespondencji i raportach, stał się w niniejszym opracowaniu niezwykle ważnym punktem odniesienia w analizie dynamicznej sytuacji przełomu lat 20. i 30. na Górnym Śląsku. Ów swoisty sposób definiowania rzeczywistości przez przedstawicieli służby konsularnej, obywateli polskich, z pewnością wnosi do historiografii regionu kolejny, istotny element poznawczy. Historię placówek konsularnych na Górnym Śląsku w latach międzywojnia zamyka okres działalności konsulatu po jego przeniesieniu w połowie 1931 roku do Opola.

(fragment wstępu)