Nazwy ulic w Nysie w kontekście pamięci kulturowej

Description

Praca dotyczy powojennego nazewnictwa ulic i placów w mieście o długiej historii (stolica nyskiego księstwa biskupów wrocławskich, następnie jedna z ważniejszych twierdz w państwie pruskim, ważny ośrodek administracyjno-kulturalny w państwie niemieckim), które po II wojnie światowej znalazło się w granicach Polski.
Punktem wyjścia jest pamięć zapisana w nazwach do maja 1945 r. W kolejnych rozdziałach autorka prezentuje nazwy ulic i placów w Nysie w procesie ich powstawania, przemianowywania i ewentualnego przywracania. Ukazuje okoliczności działań nazewniczych oraz określa przesłania symboliczne wiążące się z wprowadzeniem danej nazwy lub z jej usunięciem ze sfery publicznej. Symboliczną wymowę kulturowych artefaktów, wartości, jakie uosabia patron ulicy, ujmuje w kontekście synchronicznej (w znaczeniu aktualnej) pamięci kulturowej. Rekonstruuje kreowany w poszczególnych okresach obraz przeszłości i wskazując wartości, jakie chciano zachować, upamiętniając poszczególne osoby czy wydarzenia historyczne, a także jakie wartości eliminowano z przestrzeni publicznej, znosząc pewne nazwy.
Analizy i prezentacji działań nazewniczych w powojennym okresie autorka dokonuje w pięciu rozdziałach. Dotyczą one: 1) nadawania miastu polskiego oblicza (zmiany nazw w czerwcu 1945 r., zmiany wprowadzone 14 lipca 1945 r., zmiany dokonane 12 listopada 1945 r.), 2) zmian nazw w latach 1947–1955, 3) popaździernikowych przemianowań ulic i placów, 4) nazw dla nowych ulic, 5) przemianowań i nowych nazw w związku z reorientacją pamięci kulturowej.
W podsumowaniu autorka ujmuje zagadnienie nazw ulic i placów w Nysie w kontekście powojennego nazewnictwa miejskiego w Polsce, zwłaszcza w województwie opolskim. Odwołując się do opracowań innych autorów oraz w oparciu o przeprowadzoną przez siebie analizę uchwał rad miejskich, ukazuje pewne wspólne tendencje oraz cechy odrębne działań nazewniczych w Nysie.
W pracy zamieszczono ponadto zestawienie tabelaryczne dotyczące nazw ulic i placów w Nysie w latach 1945–2014. Zawiera ono informacje o nadanej nazwie, podaje akt i datę nadania, zniesienia i ewentualnie przywrócenia nazwy, a także poprzednią i ewentualnie kolejną, następnie wprowadzoną nazwę. Pracę zamyka wykaz źródeł i literatury oraz Indeks nazw ulic i placów w Nysie