W dniach 9–10 października 2025 r. w Opolu odbędzie się międzynarodowa konferencja naukowa „Rok 1945 na Śląsku”, organizowana przez Instytut Śląski, Archiwum Państwowe w Opolu, Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego, Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im. Emanuela Smołki oraz Centrum Dokumentacyjno-Wystawiennicze Niemców w Polsce. Celem wydarzenia jest upamiętnienie i analiza 80. rocznicy przejścia frontu, zakończenia II wojny światowej (zmiany granic – przejęcia większości obszaru Śląska przez Polskę) oraz późniejszych przekształceń politycznych, społecznych i gospodarczych na Śląsku.
„Rok 1945” stanowi cezurę — moment, w którym region został poddany burzliwym procesom: zmianie władz, nasilonej propagandzie, weryfikacji narodowościowej, a także procesowi odbudowy życia społecznego po wojennych zniszczeniach. Uczestnicy konferencji podejmą wiele istotnych tematów — od działań wojennych i martyrologii, przez politykę władz sowieckich i polskich, aż po aspekty kulturowe: polonizację, powstanie instytucji kulturalnych, edukację, pamięć zbiorową i źródła historyczne.
Wśród prelegentów znajdują się zarówno doświadczeni badacze, jak i młodzi naukowcy — doktoranci i studenci, również z zagranicy.
Konferencja „Rok 1945 na Śląsku” to wyjątkowa okazja do głębszego zrozumienia historii regionu — nie jako suchej kroniki, ale żywej tkanki, która kształtuje tożsamość Śląska dziś. Mieszkańcy Opola i całego województwa mogą spodziewać się ciekawych perspektyw, dyskusji i wystąpień, które rzucą nowe światło na skutki dramatycznych przemian roku 1945.
Zapraszamy do udziału w obradach!
Wstęp wolny.
Do pobrania:
Projekty
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1888 – Bytomiu urodził się Thomas Myrtek (zm. 5 września 1935 r. w Atenach), niemiecki rzeźbiarz, członek Związku Artystów Śląska
- 1981 – w Bieruniu zakończył się dwutygodniowy strajk podziemny w KWK „Piast”
- 1986 – w Katowicach zmarł Kazimierz Popiołek (ur. 25 lutego 1903 r. w Cieszynie), historyk, badacz dziejów Śląska, uczestnik powstania warszawskiego, więziony w obozach Gross Rosen i Litomierzycach, kierownik Katedry Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Katowicach, dyrektor Śląskiego Instytutu Naukowego, prorektor Uniwersytetu Jagiellońskiego, współorganizator i pierwszy rektor Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach





Rok 1945 na Śląsku
Kresowianie na Śląsku po 1945 r.
Interaktywna mapa miejsc pamięci
Serwis Opolskie Drogi do Wolności – kompendium wiedzy i powstaniach śląskich i plebiscycie na Górnym Śląsku


