Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2023 Rokiem Aleksandry Piłsudskiej w uznaniu jej wybitnej działalności niepodległościowej i społecznej:
„31 marca 2023 roku przypada sześćdziesiąta rocznica śmierci Aleksandry Piłsudskiej – odznaczonej Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari za “męstwo i hart ducha wykazane w pracy niepodległościowej”, Złotym Krzyżem Zasługi czy Wielką Wstęgą Orderu Odrodzenia Polski działaczki niepodległościowej, członkini POW i PPS”.
Poza przypomnieniem wybitnej postaci Aleksandry Piłsudskiej Instytut Śląski postanowił zwrócić uwagę na kobiety z terenu Śląska, żyjące w tym samym czasie co Aleksandra Piłsudska i zajmujące się tak jak Ona pracą społeczno – narodową.
W tym celu przygotowano cykl spotkań, adresowanych do szerokiego grona odbiorców – od osób dorosłych po młodzież i uczniów, podczas których pokazywane były odcinki serii filmowej „Śląskie kobiety w powstaniach i plebiscycie”, dotyczące pracy społecznej, narodowej i politycznej kobiet śląskich w okresie międzywojennym.
Ilustracją dla przedstawianych życiorysów była multimedialna wystawa pt. „Kobiety II RP”, pokazująca mniej znane zdjęcia wybranych kobiet z terenu całej Polski, w tym Śląska, zaangażowanych w różne rodzaje działalności społecznej, politycznej ale również artystycznej czy naukowej.
Dopełnieniem tych działań było wydanie okolicznościowych puzzli edukacyjnych.
Cały cykl filmów „Śląskie kobiety w powstaniach i plebiscycie” dostępny jest bezpłatnie w serwisie YouTube:
Odc. 1. Swoje czy obce. Kobiece stowarzyszenia na Górnym Śląsku
Odc. 2. W imieniu j. polskiego
Odc. 3. Polski Komisariat Plebiscytowy
Odc. 4. III Powstanie Śląskie
Odc. 5. Od Polskiego Sejmu Dzielnicowego do Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu
Powyższe wydarzenia odbywały się w siedzibie Instytutu Śląskiego, w Młodzieżowym Domu Kultury w Opolu, oraz różnych miejscach województwa opolskiego, m.in. w Bogacicy, Gogolinie, Brzegu, Namysłowie, Byczynie, Zagwiździu i Laskowicach. Dodatkowo, wraz z dr Joanną Lusek z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu prelekcję z pokazem filmów zaprezentowaliśmy w Muzeum Niepodległości w Warszawie.
Koordynatorem projektu z ramienia Instytutu Śląskiego jest Joanna Siek.
Projekt
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1768 – w Lublinie urodził się Jerzy Samuel Bandkie (zm. 11 czerwca 1835 r. w Krakowie), historyk, językoznawca, bibliotekarz, autor rozpraw naukowych dotyczących historii Śląska oraz związków językowych Śląska z Polską, nauczyciel języka polskiego w Gimnazjum św. Elżbiety we Wrocławiu, sprzeciwiał się celowej germanizacji ludności, przez wiele lat prowadził polemikę z historykami niemieckimi oraz czeskimi na temat polskich korzeni Śląska, opracował Nowy elementarz polski z obrazkami (1803)
- 1880 – w Grzawie k. Pszczyny urodził się Jan Kędzior (zm. 16 września 1955 r. w Katowicach), działacz społeczny i polityczny, dziennikarz pisma „Katolik”, sekretarz Polskiego Komitetu Wyborczego dla Śląska w powiecie pszczyńskim, założyciel biblioteki oddziałowej Towarzystwa Czytelni Ludowych, członek Powiatowej Rady Ludowej w Pszczynie i Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, poseł na Sejm Śląski I, II i III kadencji, członek Senatu RP, dyrektor Banku Ludowego w Pszczynie, kierownik administracyjny w Wydziale Powiatowym w Katowicach
- 1894 – w Brzeźnicy k. Raciborza urodził się Jan Wyglenda (zm. 28 marca 1973 r. w Rybniku), działacz plebiscytowy, uczestnik powstań śląskich, kierownik Wydziału Wywiadu Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, oficer Wojska Polskiego, starosta powiatowy w Lublińcu i Rybniku, członek Związku Powstańców Śląskich
- 1935 – w Opolu obradowało Walne Zebranie Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech, na którym wybrano zarząd dzielnicowy, prezesem został Paweł Kwoczek, wiceprezesem Karol Bienius, sekretarzem Jan Wawrzynek, a skarbnikiem Antoni Wilczek, zebranie odbyło się bez zgody władz naczelnych Związku Polaków w Nniemczech, co było początkiem konfliktu, który doprowadził do zerwania części działaczy śląskich z centralnymi władzami Związku i nieuznanie przez centralę nowo wybranych władz Dzielnicy I
- 2016 – w Opolu zmarła Danuta Berlińska (ur. 18 kwietnia 1952 r. w Inowrocławiu), socjolog, badaczka mniejszości narodowych, wykładowca, działaczka społeczna, pracownik naukowy Instytutu Śląskiego i Uniwersytetu Opolskiego, pełnomocnik wojewody opolskiego ds. mniejszości, rzecznik prasowy Uniwersytetu Opolskiego, inicjatorka wielu przedsięwzięć, m.in. „Łańcucha Nadziei”, zorganizowanego w celu zamanifestowania woli zachowania województwa opolskiego