„Odzyskane – Zagospodarowane – Zdemitologizowane. Miejsca i ludzie Ziem Zachodnich i Północnych 1945–2020” to wystawa przygotowana przez Instytut Zachodni w Poznaniu we współpracy z Ośrodkiem „Pamięć i Przyszłość” w ramach Sieci Ziem Zachodnich i Północnych – Muzeum w wielu miejscach.
Do oglądania wystawy w opolskiej MBP zapraszamy już od dziś – 15 września 2021 roku do końca miesiąca.
Wernisaż wystawy odbędzie się natomiast 21 września 2021 r. o godzinie 12:00 równolegle w pięciu miastach: Poznaniu, Olsztynie, Szczecinie, Wrocławiu oraz w Opolu (w Miejskiej Bibliotece Publicznej przy ul. Minorytów 4).
Na wystawę składają się zdjęcia pochodzące ze zbiorów Instytutu, w znacznej mierze wykonane w drugiej połowie lat 40. XX w. w ramach prowadzonych wówczas ekspedycji naukowych na Ziemie Zachodnie i Północne. Ukazują one tereny nowo przyłączone do Polski w wyniku II wojny światowej wraz z charakterystycznymi tam zjawiskami: zniszczeniami wojennymi, życiem toczącym się pośród gruzów i wojskowego sprzętu, migracjami ludzi i podjętej przez nich odbudowy we wszystkich wymiarach ludzkiego życia.
Wystawę otwiera opowieść o masowej wymianie ludności, która dokonała się na tych terenach, a która była konsekwencją politycznych decyzji o zmianie granic oraz wzmianka o prof. Zygmuncie Wojciechowskim, zasłużonym dla badań nad tytułowymi ziemiami założycielu Instytutu Zachodniego, którego 120. rocznica urodzin przypadała w 2020 r. Dalej widzowie mają szansę spojrzeć powojenne kadry z życia miast, miasteczek i wsi Ziem Zachodnich i Północnych, a potem porównać je z późniejszymi ujęciami tych samych miejsc i uchwycić zmianę, jaka dokonała się na Opolszczyźnie, Dolnym Śląsku, Warmii i Mazurach oraz na Pomorzu Zachodnim do lat 90. XX w., a następnie do dziś.
Wystawa jest kolejną ekspozycją przygotowaną w ramach Sieci Ziem Zachodnich i Północnych. Prócz trzech wystawy stałych (we wrocławskim Centrum Historii Zajezdnia, szczecińskim Centrum Dialogu Przełomy oraz w niedawno otwartej wystawie Regionalnej Izby Pamięci w Kątach Wrocławskich) instytucje zrzeszone w Sieci przygotowały dotychczas wiele ekspozycji czasowych, jednak dopiero teraz po raz pierwszy będzie można zobaczyć tę samą wystawę w tym samym czasie w pięciu miastach, będących siedzibami instytucji zrzeszonych w Sieci. Jest to zatem swego rodzaju zmaterializowanie idei „Muzeum w wielu miejscach”.
Sieć Ziem Zachodnich i Północnych tworzą: Instytut Śląski w Opolu, Instytut Zachodni im. Zygmunta Wojciechowskiego w Poznaniu, Muzeum Narodowe w Szczecinie – oddział Centrum Dialogu Przełomy, Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie oraz Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu. Jest to program realizowany ze środków i pod auspicjami Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Projekt
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1868 – we Wrocławiu urodził się Fritz Haber (zm. 29 stycznia 1934 r. w Bazylei w Szwajcarii), chemik niemiecki, laureat Nagrody Nobla (1918) w dziedzinie chemii za opracowanie metody syntezy amoniaku z azotu i wodoru, główny organizator produkcji i zastosowania gazów bojowych przez armię niemiecką
- 1919 – w Podhajcach k. Brzeżan urodził się Adam Śmietański (zm. 7 grudnia 1992 r. w Klisinie koło Głubczyc), artysta fotograf, w 1945 r. osiedlił się w Opolu, założyciel zakładu „Foto-Wrzos” przy ul. Krakowskiej, który funkcjonował do 1977 r., prezes Opolskiego Towarzystwa Fotograficznego, członek Okręgu Dolnośląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików
- 1930 – w Katowicach zainaugurował obrady Sejm Śląski III kadencji
- 2001 – w Wodzisławiu Śląskim zlikwidowano KWK „1 Maja”