W dniu 19 września 2013 r., po długiej chorobie, zmarł
profesor doktor habilitowany
Damian Jerzy Tomczyk
pracownik Instytutu Śląskiego w latach 1973-1984 oraz 1985 -1992. Od 1 X 1992 r. pracownik Wyższej Szkoły Pedagogicznej (obecnej Akademii im. Jana Długosza) w Częstochowie, zatrudniony kolejno na stanowisku profesora nadzwyczajnego (od 1993r.) oraz profesora zwyczajnego (od 2004r.).
Urodził się 22 lipca 1942 r. w Podłężu Szlacheckim. Po ukończeniu w 1960 r. niemodlińskiego Liceum Ogólnokształcącego, odbył, w latach 1960-1965, studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. Pracował jako nauczyciel historii w Liceum Ogólnokształcącym w Głogowie (1965-1966), Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Zmechanizowanych we Wrocławiu (1966-1973). Kontynuując pracę naukową, uzyskał w 1971 r. doktorat na Uniwersytecie Wrocławskim. W roku 1973 podjął pracę w Instytucie Śląskim – Instytucie Naukowo-Badawczym w Opolu. W latach 1979-1981 pełnił stanowisko dyrektora i starszego kustosza Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Po kolokwium habilitacyjnym na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach uzyskał w 1989 r. stopień doktora habilitowanego. Jako samodzielny pracownik naukowo-dydaktyczny Akademii im. Jana Długosza uzyskał w 2002 roku tytuł naukowy profesora.
Historyk o bogatym warsztacie badawczym, mediawista i badacz dziejów najnowszych – historii Polski i historii Śląska, historii wojskowości, sfragistyki i heraldyki.
Do najważniejszych prac zaliczał – wydane w Instytucie Śląskim:
– Pieczęcie górnośląskich cechów rzemieślniczych z XV-XVIII wieku i ich znaczenie historyczne (Opole 1975);
– Studia z dziejów rzemiosła Śląska Opolskiego przed epoką kapitalizmu (Opole 1976);
– Przełamanie linii Odry w 1945 roku przez Armię Radziecką na Śląsku Opolskim (1976);
– Śląsk Opolski 1945. Militarne i polityczne problemy okresu wyzwolenia (1989).
Ponadto jest autorem prac:
– Najmłodsi jeńcy w historii wojen. Powstańcy warszawscy w Stalagu 344 Lamsdorf (1993);
– Herby miast Śląska Opolskiego (1996);
Wspólnie ze Stefanem Ziarko przygotował :
–Herby oraz inne symbole samorządowe miast i gmin województwa opolskiego (2000);
–Niegdyś młodzież dzisiaj chluba. Losy absolwentów Liceum Ogólnokształcącego w Niemodlinie 1949-2009 (2011).
Pan Profesor Tomaczyk był aktywnym działaczem społecznym, członkiem Wojewódzkiego Obywatelskiego Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Opolu (1979-1981), Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Opolu (1973-1985) – w latach 1979-1984 czł. Prezydium); Okręgowej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Katowicach (1985-1996); Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Opolu (1996-2000); Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych od 1982 (w latach 1985-1990 przewodniczący Komisji Historycznej Zarządu Wojewódzkiego w Opolu). W uznaniu zasług otrzymał w 2006 r. certyfikat i wpis do „Złotej Księgi Nauki Polskiej.”
Odznaczony został m.in: Złotym Krzyżem Zasługi oraz Medalem Komisji Edukacji Narodowej.
przyg. Michał Lis
Projekty
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1768 – w Lublinie urodził się Jerzy Samuel Bandkie (zm. 11 czerwca 1835 r. w Krakowie), historyk, językoznawca, bibliotekarz, autor rozpraw naukowych dotyczących historii Śląska oraz związków językowych Śląska z Polską, nauczyciel języka polskiego w Gimnazjum św. Elżbiety we Wrocławiu, sprzeciwiał się celowej germanizacji ludności, przez wiele lat prowadził polemikę z historykami niemieckimi oraz czeskimi na temat polskich korzeni Śląska, opracował Nowy elementarz polski z obrazkami (1803)
- 1880 – w Grzawie k. Pszczyny urodził się Jan Kędzior (zm. 16 września 1955 r. w Katowicach), działacz społeczny i polityczny, dziennikarz pisma „Katolik”, sekretarz Polskiego Komitetu Wyborczego dla Śląska w powiecie pszczyńskim, założyciel biblioteki oddziałowej Towarzystwa Czytelni Ludowych, członek Powiatowej Rady Ludowej w Pszczynie i Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, poseł na Sejm Śląski I, II i III kadencji, członek Senatu RP, dyrektor Banku Ludowego w Pszczynie, kierownik administracyjny w Wydziale Powiatowym w Katowicach
- 1894 – w Brzeźnicy k. Raciborza urodził się Jan Wyglenda (zm. 28 marca 1973 r. w Rybniku), działacz plebiscytowy, uczestnik powstań śląskich, kierownik Wydziału Wywiadu Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska, oficer Wojska Polskiego, starosta powiatowy w Lublińcu i Rybniku, członek Związku Powstańców Śląskich
- 1935 – w Opolu obradowało Walne Zebranie Dzielnicy I Związku Polaków w Niemczech, na którym wybrano zarząd dzielnicowy, prezesem został Paweł Kwoczek, wiceprezesem Karol Bienius, sekretarzem Jan Wawrzynek, a skarbnikiem Antoni Wilczek, zebranie odbyło się bez zgody władz naczelnych Związku Polaków w Nniemczech, co było początkiem konfliktu, który doprowadził do zerwania części działaczy śląskich z centralnymi władzami Związku i nieuznanie przez centralę nowo wybranych władz Dzielnicy I
- 2016 – w Opolu zmarła Danuta Berlińska (ur. 18 kwietnia 1952 r. w Inowrocławiu), socjolog, badaczka mniejszości narodowych, wykładowca, działaczka społeczna, pracownik naukowy Instytutu Śląskiego i Uniwersytetu Opolskiego, pełnomocnik wojewody opolskiego ds. mniejszości, rzecznik prasowy Uniwersytetu Opolskiego, inicjatorka wielu przedsięwzięć, m.in. „Łańcucha Nadziei”, zorganizowanego w celu zamanifestowania woli zachowania województwa opolskiego
Rok 1945 na Śląsku
Kresowianie na Śląsku po 1945 r.
Interaktywna mapa miejsc pamięci
Serwis Opolskie Drogi do Wolności – kompendium wiedzy i powstaniach śląskich i plebiscycie na Górnym Śląsku


