Dialogi śląskie. Rozmowy z przełomu wieków

Na półkach księgarni Instytutu czekają na Państwa także nieco starsze publikacje, których wartości nie da się rozpoznać po jednym spojrzeniu na okładkę, tytuł, rok wydania czy cenę (nierzadko jednocyfrową). Chcielibyśmy opowiedzieć o nich kilka słów.

“Co konkretnie przynoszą rozmowy przeprowadzone przez Józefa Górdziałka? Z całą pewnością zupełnie rewelacyjny przegląd głównych sposobów pojmowania Górnego Śląska, jego roli w przeszłości i teraźniejszości. Poznajemy z całą wyrazistością, choć w sposób często bardzo odmienny, realną rzeczywistość dnia współczesnego. Józef Górdziałek w swych rozmowach próbuje zawsze dotrzeć do istoty problemu, żąda odpowiedzi szczerych, a nie wymijających. Stąd też jakże często pyta o problemy trudne, bolesne, drażniące. Każdy rozmówca jest dla J. Górdziałka odrębną postacią, na którą patrzy poprzez pryzmat jego wypowiedzi, działań i ewentualnych ich skutków. I okazuje się, że wypowiedzi, co wynika z cech osobowościowych, kompetencji zawodowych, orientacji politycznych czy wreszcie uwarunkowań aksjologicznych, są jednak bardzo zróżnicowane. Choć na ogół rozmówców łączy wspólny rodowód, to jednak są podzieleni. Znów odzywa się przeszłość, z jej szczególnymi determinantami. Lecz przede wszystkim dostrzec można w tych wypowiedziach znaczącą odmienność w sposobie rozumienia pewnych problemów tożsamościowych, etnicznych, narodowych, politycznych. Z całą pewnością zbiór wywiadów J. Górdziałka jest pozycją niezwykle potrzebną”.

Z recenzji doktora Mariana Grzegorza Gerlicha

Rozmówcy:

  • Bolesław Lubosz (zm. 2001), poeta, prozaik, eseista, satyryk oraz tłumacz literatury niemieckiej i łużyckiej z Tarnowskich Gór, do 1982 r. redaktor naczelny wydawnictwa “Śląsk”
  • Dorota Simonides, profesor zwyczajny etnologii z Nikiszowca, do 2005 r. senator RP
  • Jan Malicki, historyk literatury, bibliotekarz, profesor nauk humanistycznych z Katowic, do 2018 r. dyrektor Biblioteki Śląskiej, prezes Śląskiego Towarzystwa Naukowo-Literackiego
  • Joachim Glensk – profesor tytularny, literaturo- i prasoznawca z Tarnowa Opolskiego, związany z Uniwersytetem Opolskim i Instytutem Śląskim
  • Grażyna Barbara Szewczyk – związana z Uniwersytetem Opolskim i Uniwersytetem Śląskim znawczyni i tłumaczka literatury niemieckiej i skandynawskiej
  • Franciszek Antoni Marek – profesor nauk humanistycznych, polonista, historyk oświaty i czasopiśmiennictwa, do 1996 r. rektor Uniwersytetu Opolskiego, były prezes Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Opolu
  • Jan Pierzchała (zm. 2003) – poeta i prozaik z Jaworzna, do 1959 r. attaché kulturalny ambasady polskiej w Berlinie, do 1997 r. kierownik literacki Teatru Zagłębia w Sosnowcu
  • Włodzimierz Paźniewski – prozaik, poeta i eseista z Bobrowników, do 1995 r. redaktor naczelny “Dziennika Zachodniego”
  • Stanisław Bieniasz (zm. 2001) – dramaturg, prozaik, reżyser, publicysta z Pawłowa, autor sztuk scenicznych i scenariuszy filmowych, założyciel Regionalnego Towarzystwa Polsko-Niemieckiego w Gliwicach
  • Marian Grzegorz Gerlich – antropolog kultury, etnolog, publicysta, badacz kultury śląskiej i Polaków na Kresach, cyganolog z Katowic, do 1991 r. redaktor naczelny “Zarania Śląskiego”, do 2003 r. dyrektor Muzeum Miejskiego w Zabrzu
  • Dietmar Brehmer – działacz regionalny z Katowic, założyciel Górnośląskiego Towarzystwa Charytatywnego, szef Niemieckiej Wspólnoty Robotniczej “Pojednanie i przyszłość”, wydawca czasopisma „Hoffnung”
  • Karol Daniel Kadłubiec – polonista i bohemista z Karpętnej, profesor związany z Uniwersytetem Śląskim i Uniwersytetem Cieszyńskim, etnograf i historyk literatury, badacz kultury, folkloru i języka Śląska Cieszyńskiego oraz twórczości słownej dzieci, założyciel pierwszej w Czechach katedry polonistyki
  • Bolesław Kozłowski – urodzony w Białymstoku absolwent Wydziału Górniczego Politechniki Śląskiej, doktor habilitowany, autor artykułów fachowych dotyczących górnictwa z Białegostoku, prozaik i autor wspomnień
  • Wiesław Lesiuk (zm. 2003) – pochodzący z Borysławia badacz stosunków polsko-niemieckich, historii powstań śląskich, ruchów społecznych, do 2001 r. dyrektor PIN – Instytutu Śląskiego, związany również z Uniwersytetem Opolskim
  • Joachim Otte – samorządowiec i działacz regionalny z Zabrza, do 2010 r. wiceprezydent Chorzowa, doktor habilitowany nauk technicznych związany z Politechniką Śląską (Wydział Mechaniczno-Energetyczny), do 1991 r. prezes Związku Górnośląskiego.