Już w najbliższą sobotę będziemy obchodzić jedną z najważniejszych dla Śląska rocznic. Sto lat temu odbył się plebiscyt, w którym Ślązacy mieli zdecydować o przynależności państwowej obszaru plebiscytowego obejmującego większość Górnego Śląska. 100-lecie plebiscytu rozpoczyna też tegoroczne uroczyste obchody rocznic wydarzeń, których punktem kulminacyjnym i zwrotnym było III powstanie śląskie. W związku z tym, razem z szeregiem instytucji lokalnych zapraszamy do zwiedzania dwóch wystaw plenerowych i lektury naszej „Gazety Plebiscytowej”.
Program
19 marca 2021 – Godz. 14.00 – Rynek w Opolu
Otwarcie wystawy „Plebiscyt słów – Opole 1921”, połączone z krótkim briefingiem przedstawiciela Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu / Pełnomocnika Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu do spraw organizacji wydarzeń kulturalnych związanych z 100. rocznicami III Powstania Śląskiego oraz powrotu części Górnego Śląska do Macierzy.
Wystawa przedstawia Opole okresu plebiscytu, a jej integralną część stanowią filmowe etiudy powstańcze dostępne online poprzez kody QR umieszczone na planszach.
Organizatorzy: Archiwum Państwowe w Opolu, Miasto Opole, Instytut Śląski, Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu, przy współpracy z Narodowym Archiwum Cyfrowym.
20 marca 2021 – Godz. 14.00 (aktualizacja) 19 marca 2021 – Godz. 17.00– Muzeum Śląska Opolskiego
Otwarcie wystawy „100 lat temu – plebiscyt na Górnym Śląsku”. Wystawa częściowo plenerowa przed budynkiem Muzeum, opiera się niemal wyłącznie na jego zbiorach własnych. Składają się na nią polskie i niemieckie, związane z plebiscytem fotografie, dokumenty, mapy, broń, prasa śląska, wydawnictwa książkowe i broszury, plakaty, afisze, ulotki i inne drobne pamiątki propagandowe (m. in. odznaki i medale).
Organizatorzy: Muzeum Śląska Opolskiego, patronat honorowy: Komitet Honorowy obchodów 100. rocznicy III Powstania Śląskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
19-20 marca 2021
Do sobotniego wydania „Nowej Trybuny Opolskiej” zostanie dołączona „Gazeta Plebiscytowa” – wydane przez Instytut Śląski, fikcyjne pismo zawierające przedruki autentycznych wycinków z prasy polskiej na Górnym Śląsku okresu plebiscytu. Stanowi ono rodzaj syntezy prezentującej nastroje zantagonizowanego na gruncie narodowej tożsamości społeczeństwa regionu, w tym gorącym politycznie okresie. Gazeta będzie też kolportowana bezpłatnie przez harcerzy ZHR w czasie piątkowego otwarcia wystawy na ulicach Opola. Zostanie również opublikowana online na stronach Instytutu Śląskiego.
Organizatorzy: Instytut Śląski
Projekty
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1825 – w Pielgrzymowicach k. Pszczyny urodził się Karol Miarka (zm. 15 sierpnia 1882 r. w Cieszynie), działacz społeczny i oświatowy na Górnym Śląsku, pisarz, organizator polskich organizacji społecznych i gospodarczych, współpracował z czasopismami „Gwiazdka Cieszyńska”, „Zwiastun Górnośląski”, wydawca „Katolika”, założył Księgarnię Katolicką, zainicjował serię Biblioteka Katolicka, wydawał kalendarze, powołał stowarzyszenie Kasyno Katolickie, organizował amatorskie spotkania teatralne, założył drukarnię w Mikołowie
- 1848 – W Bytomiu powstał polski Klub Narodowy, polityczna organizacja ludności polskiej na Górnym Śląsku w okresie Wiosny Ludów
- 1878 – w Kokoszycach (obecnie część Wodzisławia Śląskiego) urodził się Paweł Pośpiech (zm. 26 marca
- 1916 – w Dobrzeniu Wielkim urodził się Franciszek Adamiec (zm. 26 kwietnia 1995 r. w Opolu), działacz społeczny i kulturalny, popularyzator tradycji Śląska Opolskiego, sekretarz Zarządu Okręgowego Związku Nauczycielstw Polskiego, w latach 1956–1968 wiceprzewodniczący Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu, przewodniczący Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, wicedyrektor Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej, dyrektor Muzeum Śląska Opolskiego, przewodniczący Opolskiego Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego, współzałożyciel „Kalendarz Opolski” i „Wczoraj, Dzisiaj, Jutro”
- 1922 r. w Pszczynie), ksiądz katolicki, działacz narodowy i społeczny, redaktor „Gazety Ludowej”, poseł na Sejm RP
- 1946 – w Zabrzu został aresztowany półkownik Franciszek Niepokólczycki, prezes Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolność i Niepodległość
- 1948 – w Warszawie zmarł kardynał August Hlond (ur. 5 lipca 1881 r. w Brzęczkowicach k. Mysłowic), biskup diecezji katowickiej, arcybiskup metropolita gnieźnieński, poznański i warszawski, prymas Polski
- 2013 – związana z Instytutem Śląskim w Opolu profesor Stanisława Sochacka otrzymała Nagrodę im. Karola Miarki