Już w najbliższą sobotę będziemy obchodzić jedną z najważniejszych dla Śląska rocznic. Sto lat temu odbył się plebiscyt, w którym Ślązacy mieli zdecydować o przynależności państwowej obszaru plebiscytowego obejmującego większość Górnego Śląska. 100-lecie plebiscytu rozpoczyna też tegoroczne uroczyste obchody rocznic wydarzeń, których punktem kulminacyjnym i zwrotnym było III powstanie śląskie. W związku z tym, razem z szeregiem instytucji lokalnych zapraszamy do zwiedzania dwóch wystaw plenerowych i lektury naszej „Gazety Plebiscytowej”.
Program
19 marca 2021 – Godz. 14.00 – Rynek w Opolu
Otwarcie wystawy „Plebiscyt słów – Opole 1921”, połączone z krótkim briefingiem przedstawiciela Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu / Pełnomocnika Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu do spraw organizacji wydarzeń kulturalnych związanych z 100. rocznicami III Powstania Śląskiego oraz powrotu części Górnego Śląska do Macierzy.
Wystawa przedstawia Opole okresu plebiscytu, a jej integralną część stanowią filmowe etiudy powstańcze dostępne online poprzez kody QR umieszczone na planszach.
Organizatorzy: Archiwum Państwowe w Opolu, Miasto Opole, Instytut Śląski, Galeria Sztuki Współczesnej w Opolu, przy współpracy z Narodowym Archiwum Cyfrowym.

20 marca 2021 – Godz. 14.00 (aktualizacja) 19 marca 2021 – Godz. 17.00– Muzeum Śląska Opolskiego
Otwarcie wystawy „100 lat temu – plebiscyt na Górnym Śląsku”. Wystawa częściowo plenerowa przed budynkiem Muzeum, opiera się niemal wyłącznie na jego zbiorach własnych. Składają się na nią polskie i niemieckie, związane z plebiscytem fotografie, dokumenty, mapy, broń, prasa śląska, wydawnictwa książkowe i broszury, plakaty, afisze, ulotki i inne drobne pamiątki propagandowe (m. in. odznaki i medale).
Organizatorzy: Muzeum Śląska Opolskiego, patronat honorowy: Komitet Honorowy obchodów 100. rocznicy III Powstania Śląskiego, Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego
19-20 marca 2021
Do sobotniego wydania „Nowej Trybuny Opolskiej” zostanie dołączona „Gazeta Plebiscytowa” – wydane przez Instytut Śląski, fikcyjne pismo zawierające przedruki autentycznych wycinków z prasy polskiej na Górnym Śląsku okresu plebiscytu. Stanowi ono rodzaj syntezy prezentującej nastroje zantagonizowanego na gruncie narodowej tożsamości społeczeństwa regionu, w tym gorącym politycznie okresie. Gazeta będzie też kolportowana bezpłatnie przez harcerzy ZHR w czasie piątkowego otwarcia wystawy na ulicach Opola. Zostanie również opublikowana online na stronach Instytutu Śląskiego.
Organizatorzy: Instytut Śląski
Projekty
Szukaj książek
Tego dnia w roku…
- 1597 – w Bolesławcu urodził się Martin Opitz (zm. 20 sierpnia 1639 r. w Gdańsku), niemiecki poeta i teoretyk literatury
- 1903 – w Radlinie, dziś część Wodzisławia Śląskiego, urodził się Bolesław Kominek (zm. 10 marca 1974 r. we Wrocławiu), kardynał, administrator apostolski Opola, arcybiskup metropolita wrocławski, inicjator wysłania w 1965 r. do Episkopatu Niemiec "Orędzia biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim"
- 1953 – w Opolu zmarł Jan Łangowski (ur. 4 lutego 1904 r. w Zakrzewie k. Złotowa), działacz Związku Polaków w Niemczech, redaktor opolskich „Nowin Codziennych”, po wybuchu II wojny światowej uwięziony przez Niemców w KL Buchenwald, po wojnie kierował oddziałem opolskim „Dziennika Zachodniego”
- 1974 r. we Wrocławiu), duchowny rzymskokatolicki, arcybiskup metropolita wrocławski, kardynał, administrator apostolski Śląska Opolskiego, inicjator wysłania w 1965 r. do Episkopatu Niemiec „Orędzia biskupów polskich do ich niemieckich braci w Chrystusowym urzędzie pasterskim”
- 1975 – w Opolu zmarł Józef Kokot (ur. 24 sierpnia 1916 r. w Brzęczkowicach, obecnie część Mysłowic), historyk, prawnik, profesor nauk politycznych, w czasie wojny aresztowany i zesłany do obozu koncentracyjnego w Gross-Rosen, organizator życia naukowego w Opolu, wykładowca w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu, w latach 1966–1975 dyrektor Instytutu Śląskiego w Opolu, znawca dziejów Śląska, redagował „Biuletyn Niemcoznawcy”, „Przegląd Stosunków Międzynarodowych”, redaktor naczelny „Studiów Śląskich”, autor m.in.: Logika Poczdamu (1957), Rozwój ludności i stosunki narodowościowe na Śląsku od X do XX wieku (1960), Od Poczdamu do Helsinek: koniec okresu powojennego w Europie (1974)
Rok 1945 na Śląsku
Kresowianie na Śląsku po 1945 r.
Interaktywna mapa miejsc pamięci
Serwis Opolskie Drogi do Wolności – kompendium wiedzy i powstaniach śląskich i plebiscycie na Górnym Śląsku


