W dniu 17 maja 2024 r. w ramach Jubileuszu 90-lecia Instytutu Śląskiego odbyła się międzynarodowa konferencja „W służbie polskiej nauki i kultury – Instytut Śląski 1934–2024”. Po przywitaniu gości, dr Bartosz Kuświk dyrektor Instytutu Śląskiego wręczył nominację na członków Rady Programowej Instytutu Śląskiego dr Renacie Kobylarz-Bule i dr. Józefowi Szymeczkowi.

W pierwszej sesji obrad, którą moderował dr hab. Piotr Pałys, prof. IŚ, z referatem Socjologiczne badania w organizacyjnych ramach Instytutu Śląskiego z perspektywy jego 90-lecia wystąpiła była dyrektor Instytutu Śląskiego dr hab. Teresa Sołdra-Gwiżdż, prof. UO (Uniwersytet Opolski). Następnie prof. dr hab. Zdeněk Jirásek (Uniwersytet Opawski) opowiedział o współpracy Instytutów Śląskich w Opolu i Opawie w drugiej połowie XX w. Kolejny przedstawiciel z Republiki Czeskiej prof. dr hab. Tadeusz Siwek (Uniwersytet Ostrawski) przedstawił zagadnienie: Tożsamość śląska na czeskim Śląsku. Zastępca dyrektora Instytutu Śląskiego dr Krzysztof Kleszcz zaprezentował zebranym projekt „Ślązacy dla Niepodległej” oraz działania Instytutu Śląskiego na stulecie odzyskania niepodległości. Doktor Józef Szymeczek (Uniwersytet Ostrawski) opowiedział o mniejszości polskiej na Zaolziu oraz o współpracy z Instytutem Śląskim. Demografię, migracje i rynek pracy w badanach regionalnych Instytutu Śląskiego przedstawiła dr hab. Brygida Solga, prof. IŚ (Instytut Śląski, Politechnika Opolska).

Drugą sesję moderował dr Marek Mazurkiewicz (Instytut Śląski, Uniwersytet Opolski). Na początku prof. dr hab. Michał Lis wspomniał zebranym o autorze znaku Instytut Śląski. W tej części wystąpiła dr hab. Aleksandra Trzcielińska-Polus, prof. UO (Instytut Śląski, Uniwersytet Opolski), która przedstawiła badania niemcoznawcze w Instytucie Śląskim, dalej dr hab. Piotr Pałys, prof. IŚ (Instytut Śląski) zobrazował badania sorabistyczne w naszej placówce, dr Bernard Linek (Instytut Śląski) – badania historyczne, natomiast dr Agata Haas (Instytut Śląski) – badania językoznawcze. Mgr Leokadia Drożdż (Instytut Śląski) opowiedziała o działaniach promujących dziedzictwo Śląska Opolskiego oraz o Nagrodzie im. Jana i Wojciecha Wawrzynków w Instytucie Śląskim. Zagadnienia związane z edukacją w Instytucie Śląskim przedstawiły Joanna Siek (Instytut Śląski) i Katarzyna Rząsa (Instytut Śląski). Drugą sesję zakończył zaś referatem: Pracownia Badań nad Podręcznikami do Historii – „najmłodsze dziecko” Instytutu Śląskiego dr hab. Marek Białokur, prof. UO (Instytut Śląski, Uniwersytet Opolski).

Równolegle odbywały się obrady dydaktyków z całej Polski: Od regionalnego dziedzictwa do globalnych narracji. Dydaktyczne wyzwania i kierunki reformy edukacji historycznej w Polsce. Sesję tę moderowali dr hab. Marek Białokur, prof. UO (Instytut Śląski, Uniwersytet Opolski) oraz dr Anna Gołębiowska (Publiczna Szkoła Podstawowa im. Stanisława Staszica w Chrząstowicach). Wzięli w niej udział dr hab. Danuta Konieczka-Śliwińska, prof. UAM (Poznań); dr hab. Małgorzata Machałek, prof. US (Szczecin); dr hab. Izabela Lewandowska, prof. UWM (Olsztyn); dr hab. Małgorzata Strzelecka, prof. UMK (Toruń); dr hab. Maciej Fic, prof. UŚ (Katowice); dr Mariusz Menz (Poznań), prof. dr hab. Anna Pobóg-Lenartowicz (UO) i prof. dr hab. Krystyna Kossakowska-Jarosz (UO).

Sekretarzem konferencji była Leokadia Drożdż, a w skład Komitetu organizacyjnego weszli: dr hab. Piotr Pałys, prof. IŚ; dr hab. Marek Białokur, prof. UO; dr Karolina Biedka; dr Dariusz Gołębiowski; dr Agnieszka Misiurska; Krzysztof Stecki i Piotr Solga.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego